Η βαρύτητα της βαθμολογίας του έφηβου στο σχολείο

Αλέξανδρα Καππάτου
Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος

Πολλοί γονείς δίνουν εξαιρετική βαρύτητα στη βαθμολογία, γιατί πιστεύουν ότι θα αποτελέσει εισιτήριο για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, ιδιαίτερα στη δύσκολη εποχή που ζούμε. Αυτό έχει ως συνέπεια συχνά να ασκούν πιέσεις στον έφηβο για να διαβάσει.

Σε πολλά σπιτικά η φράση «πήγαινε διάβασε», καθώς και οι συζητήσεις σχετικά με τον βαθμό που πήρε σε κάποιο διαγώνισμα, αλλά και η σύγκριση με κάποιον άλλο φίλο του, ακούγονται τακτικά.

Η καλή βαθμολογία του εφήβου είναι σημαντική, αλλά δεν αποτελεί και πανάκεια. Αν μάλιστα οι καλοί βαθμοί έχουν αποκτηθεί έπειτα από πίεση των γονιών, το παιδί ενδέχεται κατά την περίοδο της εφηβείας να παρουσιάσει αντιδράσεις και να ακολουθήσει μια καθοδική βαθμολογική πορεία.

Kαλό είναι όταν οι επιδόσεις «πέφτουν» οι γονείς να εξετάζουν με ψυχραιμία την κατάσταση και να προσέχουν τη συμπεριφορά τους.

Γιατί πέφτουν οι βαθμοί

  • Η κακή επίδοση συνήθως αποτελεί αντίδραση στην εσωτερική και εξωτερική πίεση που αισθάνονται οι έφηβοι.
  • Μέσα στη γενική αναστάτωσή τους δίνουν για κάποιες περιόδους άλλες προτεραιότητες, οπότε οι βαθμοί έρχονται αναπόφευκτα σε δεύτερη μοίρα.
  • Το φαινόμενο παρατηρείται κυρίως όταν το παιδί βρίσκεται σε μεταβατική φάση εξαιτίας της αλλαγής σχολείου ή βαθμίδας (A’ Γυμνασίου και A’ Λυκείου).
  • Σε κάποιες περιπτώσεις υποδηλώνει έλλειψη προσωπικού κινήτρου για καλές επιδόσεις. Tο παιδί δείχνει ολοφάνερα ότι οι βαθμοί δεν του προσφέρουν καμία ικανοποίηση.
  • Ίσως είναι συνέπεια του υπερβολικού άγχους του εφήβου, θεωρεί αποδεκτό μόνο το τέλειο, οπότε παραιτείται της προσπάθειας.
  • Όταν συναναστρέφεται άλλους εφήβους που δεν διαβάζουν και έχουν διαφορετικά πρότυπα, ενδεχομένως θέλει να εξομοιωθεί με τους φίλους του για να είναι αποδεκτός στην παρέα του.
  • Αντιδρά στη συμπεριφορά των γονιών.
  • Προβλήματα που αντιμετωπίζει η οικογένεια (οικονομικές δυσκολίες, διαζύγιο γονιών κ.λπ.) μπορεί να επηρεάσουν τον έφηβο και στη διάθεση για μελέτη.
  • Ο έφηβος μπορεί να έχει μαθησιακές δυσκολίες που στο δημοτικό πέρασαν απαρατήρητες.
  • Μπορεί να βιώνει μια ερωτική απογοήτευση.
  • Υπάρχουν περιπτώσεις που δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί λόγω συμπτωμάτων ήπιας ή σοβαρής κατάθλιψης.
  • Ενδεχομένως παρουσιάζει απότομη πτώση και αλλαγή συμπεριφοράς εν γένει αν έχει εμπλακεί σε χρήση ουσιών.

 

 Τι σας προτείνω

  • Διατηρείτε την επικοινωνία με το παιδί. Στηρίζετέ το με ουσιαστικό τρόπο, χωρίς υπερπροστασία.
  • Tα παιδιά τα οποία βελτιώνουν την εικόνα που έχουν τα ίδια για το άτομό τους συνήθως βελτιώνουν και την επίδοσή τους στο σχολείο.
  • Aφήνετε στον έφηβό σας περιθώριο πρωτοβουλιών, εκπαιδεύετέ τον να λύνει μικροπροβλήματα, να παίρνει αποφάσεις, να κρίνει μόνος του και να διαπιστώνει ότι «μπορεί να κάνει καλά» διάφορα πράγματα.
  • Να τον επαινείτε για τις καλές επιδόσεις του σε οποιονδήποτε τομέα. Nα κρατάτε όμως ένα μέτρο. Aν λέτε «μπράβο» επειδή απλώς διεκπεραίωσε κάτι αναγκαίο, τότε θα πιστέψει ότι, αν κάποια στιγμή βαρεθεί να κάνει τα απαραίτητα, θα χάσει απλώς το «μπράβο».
  • Φροντίστε να καλλιεργήσει τα δικά του κίνητρα και τους δικούς του στόχους στη ζωή. Έχει διαφορά το να λύνει ένα πρόβλημα για να ευχαριστήσει εσάς από το να λύνει ένα πρόβλημα επειδή χαίρεται να λέει «το βρήκα!».